Renovatie IJskoepel, Veenhuizen

In Veenhuizen hebben we een vrij unieke klus geklaard: we hebben het stucwerk aan de buitenzijde van de monumentale ijskoepel gerenoveerd. Geen werk van 13 in een dozijn: een rond bouwwerk stukadoren is wel even andere koek dan rechte muren of plafonds. De koepel heeft een doorsnede van circa 8 meter. Het hoogste punt ligt op 4 meter, waardoor de bovenkant lastig bereikbaar was. Hier kwam het aan op vakmanschap, inventiviteit, geduld en – letterlijk – ‘fingerspitzengefühl’. Met twee vakmensen zijn we hier een week of twee mee bezig geweest.

Laag voor laag

Dit werk hebben we verkregen via onze collega’s van Afbouw Perdok. We hebben als eerste de koepel schoongespoten en de loszittende delen en algen verwijderd. Daarna konden we diepe gaten en oneffenheden bijwerken. Het overpleisteren deden we met een klein latje, om de ronde vorm er goed in te kunnen houden. Om diezelfde reden hebben we het stucwerk laag voor laag opgebouwd. We hebben gebruik gemaakt van Adrex: 930 om de grote gaten te vullen en B12 voor de afwerking. De koepel is van zichzelf niet helemaal symmetrisch – we hebben de bestaande vorm aangehouden. Op de foto’s is het stucwerk nog niet helemaal uitgehard, de kleur wordt na verloop van tijd nog iets lichter. 

IJs bewaren zonder elektriciteit

De ijskoepel is gebouwd in 1893 en ligt deels (1,5 m) onder de grond. Tegenwoordig ligt hij ietwat verscholen achter hotel-restaurant Bitter & Zoet. Een spouwmuur met een gemetselde binnenwand zorgt voor een vrij constante temperatuur. Oorspronkelijk was de koepel afgedekt met een isolerende laag veen. De bomen rondom zorgden voor extra verkoeling. Zo bleven de grote brokken ijs die men ’s winters kapte uit de bevroren Kolonievaart lange tijd goed. Het ijs werd gebruikt om geneesmiddelen van het hospitaal koel te houden en voor de behandeling van bijvoorbeeld kneuzingen en ontstekingen.